De agrarische sector heeft van oudsher een bijzondere positie in het fiscale landschap. Een aantal regelingen die van groot belang zijn (geweest) voor de agrarische sector staat echter stevig op de tocht. De bedrijfsopvolgingsregeling waarmee u heffing van schenkbelasting voorkomt bij de bedrijfsoverdracht staat ter discussie. De landbouwregeling (speciale BTW-regeling voor de sector) is per 1 januari 2018 afgeschaft. De Algemene Rekenkamer stelde in mei dit jaar voor om de landbouwvrijstelling ook maar af te schaffen, omdat deze geen doel meer zou dienen. Als de vrijstelling de formatietafel overleeft, staat in ieder geval in 2022 een evaluatie op de planning. Immers, een aantal politieke partijen zullen er geen bezwaar tegen hebben als fiscale regelingen voor de landbouwsector worden versoberd!
Landbouwvrijstelling
De landbouwvrijstelling regelt dat de boekwinst die u maakt bij verkoop van de landbouwgrond (en overigens ook de ondergrond van uw agrarische erf, uitgezonderd de woning) in principe belastingvrij is. Stel: uw landbouwgrond staat in de boeken voor € 20.000 per hectare (omdat u of de vorige generatie de grond ooit voor die waarde heeft gekocht). Als u deze grond nu verkoopt voor (stel) € 60.000, maakt u een boekwinst van € 40.000. Deze winst is door de Landbouwvrijstelling volledig vrijgesteld van inkomstenbelasting.
De Algemene Rekenkamer concludeerde onlangs dat de landbouwvrijstelling geen doel meer heeft. De regeling, die sinds 1918 bestaat, zou nu 'nutteloos' zijn.
Gevolgen afschaffing
Het NAJK stelt dat zonder landbouwvrijstelling een bedrijfsovername niet mogelijk is. Naar mijn mening ligt de waarheid in het midden: zolang er mogelijkheden zijn om boekwinst bij herinvestering af te boeken (HIR) en bij bedrijfsoverdracht door te schuiven, zal een actieve landbouwer normaal gesproken niet snel last hebben van landbouwvrijstelling. Ondernemers die hun activiteiten staken en de landbouwgrond verkopen of naar privé halen, betalen de rekening als de landbouwvrijstelling wordt afgeschaft. Het pensioen van de agrariër wordt zo met € 682 miljoen verlaagd, want zo groot was het belang van de regeling in 2020.
Actieve landbouwers zullen echter ook geraakt worden door een eventuele afschaffing. Banken zullen de zekerheden lager waarderen (netto opbrengst van de landbouwgrond daalt immers) en bij bedrijfsverplaatsing/grondruil zullen herinvesteringsregelingen mogelijk niet maximaal kunnen worden benut. Tot slot is er het risico dat de grondprijzen verder stijgen, aangezien de stoppende boer fors minder zal overhouden van zijn verkoopopbrengst.
Wat kunt u doen
Zoals de afgelopen jaren volop gebeurde, is het nog altijd mogelijk om uw landbouwgronden te herwaarderen. Heeft u een aantal jaar terug uw landbouwgrond al geherwaardeerd: overweeg dan serieus dit opnieuw te doen. De landbouwgronden zijn immers de afgelopen jaren fors gestegen!
Herwaardering heeft verschillende voordelen:
- U benut de landbouwvrijstelling volledig tot de actuele waarde. Toekomstige (belaste) boekwinsten zullen daardoor fors lager zijn.
- Door herwaardering stijgt uw zichtbare bedrijfsvermogen op de balans. Dit kan in voorkomende gevallen voordelig zijn.
- Door ook de ondergrond van uw erf / bedrijfsgebouwen te herwaarderen, kunt u de komende jaren mogelijk meer afschrijven op de gebouwen (bij de bepaling van de bodemwaarde wordt namelijk ook de boekwaarde van de ondergrond meegenomen).
Let op: er kunnen onder omstandigheden ook nadelen zijn aan herwaardering. Dit kan onder anderen spelen een bij toekomstige bedrijfsverplaatsing of grondruil.
Kortom: laat u goed en op maat adviseren! Er zijn diverse aandachtspunten (overdrachtsbelasting, claims uit het verleden, verwachte bedrijfsontwikkelingen). Wij staan u graag terzijde!
